Yayınlanma Tarihi
Avrupa Komisyonu, Apple‘a yönelik olarak 25 Mart 2024’te başlattığı Dijital Pazarlar Yasası (DMA) kapsamındaki soruşturma ile ilgili resmi bildirimde bulunduğunu ve ek bir uyumsuzluk soruşturması daha başlattığını duyurdu. Bu hamle, Dijital Pazarlar Yasası‘nın (DMA) uygulamaya konmasından bu yana, bir teknoloji devine karşı yöneltilen ilk resmi bildirim olarak tarihe geçti.
Avrupa Komisyonu‘na göre; Apple, uygulama geliştiricilerinin, kullanıcıları App Store dışındaki daha uygun fiyatlı alternatif ödeme yöntemlerine veya içerik platformlarına yönlendirmesini aktif olarak engelliyor. DMA, büyük platformların bu tür uygulamalara izin vermesini şart koşuyor. Ancak Apple, geliştiricilerin kendi web siteleri veya diğer platformlardaki daha uygun fiyatlı tekliflerini kullanıcılara bildirmesini kısıtlıyor. Bu durum, tüketicilerin daha uygun fiyatlı seçeneklerden haberdar olmasını engelleyerek rekabeti sınırlandırıyor.
Apple‘ın, Komisyonun elindeki kanıtları inceleyip yazılı olarak savunma yapma hakkı bulunuyor. Komisyon, bu ön bulguların ardından nihai kararını 25 Mart 2025’e kadar verecek. Eğer Apple, Komisyon’un endişelerini giderecek değişiklikler yapmazsa, DMA‘yı ihlal ettiği gerekçesiyle cezalandırılabilir.
Apple ise bu iddiaları reddederek, DMA‘a uyum sağlamak için çeşitli değişiklikler yaptığını savunuyor. Şirket, alternatif uygulama mağazalarına izin verdiğini, hizmet ücretlerini düşürdüğünü ve geliştiricilerin kullanıcıları web sitelerine yönlendirerek satın almalarını sağladığını belirtiyor. Ancak Komisyon, Apple‘ın bu adımlarının yeterli olmadığı ve DMA‘ın gerekliliklerini tam olarak karşılamadığı görüşünde.
Bu soruşturma, Avrupa Komisyonu‘nun DMA‘yı uygulama konusundaki ciddiyetini göstermesi açısından önemli bir kilometre taşı olarak görülüyor. Eğer Apple suçlu bulunursa, cirosunun %10’una kadar varan ciddi para cezalarıyla karşı karşıya kalabilir. Bu durum, diğer büyük teknoloji şirketleri için de bir uyarı niteliği taşıyor.
Yeni Soruşturma
Ayrıca, Komisyon, Apple‘ın üçüncü taraf uygulama geliştiricileri ve uygulama mağazalarına getirdiği yeni kuralların, özellikle de “Temel Teknoloji Ücreti – Core Technology Fee (CTF)” adı verilen yeni ücret uygulamasının, DMA‘a uyumlu olmadığı gerekçesiyle Apple‘a karşı yeni bir soruşturma daha başlattığını duyurdu.
Margrethe Vestager, Rekabet Politikasından Sorumlu Başkan Yardımcısı
Bugün DMA’in etkin bir şekilde uygulanması için çok önemli bir gün: Apple’a ön bulgularımızı gönderdik. Ön değerlendirmemiz, Apple’ın yönlendirmeye tam olarak izin vermediği yönünde. Yönlendirme, uygulama geliştiricilerinin “geçit bekçisi” (gatekeeper) uygulama mağazalarına daha az bağımlı olmasını ve tüketicilerin daha iyi tekliflerden haberdar olmasını sağlamak için anahtar öneme sahiptir. Ayrıca Apple’a karşı, sözde “Temel Teknoloji Ücreti – Core Technology Fee (CTF)” ve üçüncü taraf uygulama mağazalarına ve yan yüklemeye izin veren çeşitli kurallarla ilgili işlemler başlattık. Geliştirici topluluğu ve tüketiciler, App Store’a alternatifler sunmak için istekli. Apple’ın bu çabaları baltalamadığından emin olmak için araştırmalarımızı sürdüreceğiz.
Thierry Breton, İç Pazardan Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi
Apple’ın yeni sloganı “Think Different-Farklı Davran” olmalı. Bugün, Apple’ın DMA kurallarına uymasını sağlamak için yeni adımlar atıyoruz. App Store kurallarının, uygulama geliştiricilerinin kendi kullanıcılarıyla özgürce iletişim kurmasına izin vermemesinin DMA’i ihlal ettiğine inanmak için sebeplerimiz var. Ayrıca, iOS’un yeni iş şartlarıyla ilgili soruşturma başlatıyoruz. Apple’ın savunma hakkına halel getirmeksizin, nihayet yenilikçiler ve tüketiciler için gerçek fırsatlar yaratmak üzere DMA’in açık ve etkili araçlarını kullanmaya kararlıyız.
Kronolojik Arka Plan
01 Kasım 2022: Dijital Pazarlar Yasası (DMA) Avrupa Birliği’nde yürürlüğe girer.
6 Eylül 2023: Avrupa Komisyonu, Apple, Alphabet (Google), Amazon, ByteDance, Meta ve Microsoft’u “geçit bekçisi” (gatekeeper) olarak belirler.
7 Mart 2024: Geçit bekçilerinin Dijital Pazarlar Yasası’nın (DMA) tüm yükümlülüklerine uyması gereken son tarih.
25 Mart 2024: Avrupa Komisyonu, Alphabet, Apple ve Meta hakkında Dijital Pazarlar Yasası (DMA) uyumsuzluğu soruşturmaları başlatır.
19 Haziran 2024: Komisyon, Apple’a App Store kurallarının Dijital Pazarlar Yasası’nı (DMA) ihlal ettiği yönündeki ön bulgularını iletir ve Apple’ın üçüncü taraf uygulama geliştiricileri ve uygulama mağazaları için yeni sözleşme gereklilikleri ve “Temel Teknoloji Ücreti – Core Technology Fee (CTF)” hakkında yeni bir uyumsuzluk soruşturması başlatır.